Een oppepper voor de mantelzorger?

Na mijn vorige blog “Mens durf te leven” heb ik van diverse mantelzorgers reacties gehad. Twee dingen vallen op. Hoe blijf ik in contact, nu mijn partner verandert door de parkinson? En hoe blijf ik overeind ondanks de voortdurende en wellicht ook toenemende zorg voor mijn partner? De twee samen kunnen leiden tot een verandering van een partnerrelatie naar een zorgrelatie en daarvoor had je niet voor elkaar gekozen. Naar mijn mening heeft ieder mens, in ieder geval ik, behoefte aan ruimte voor zichzelf. Maar hoe creëer je dat als je je voortdurend overvraagd voelt.

Mijn overtuiging is dat nu voor de verzorging of begeleiding van de zieke steeds meer taken bij de mantelzorger worden neergelegd de belasting nog zwaarder wordt. Dit als gevolg van de maatschappelijke druk.

Waar in het algemeen geen aandacht aan wordt besteed is de impact van de chronische ziekte voor beide partners op sociaal en soms ook psychisch gebied. Beiden hebben een klus te klaren in het uitvinden hoe nu het leven verder vorm te geven

De PEPP4All training biedt hier hulp. Deze training biedt beiden, de persoon met de ziekte en zijn partner/mantelzorger, verschillende instrumenten om op een gezonde manier stuur op eigen leven te houden en niet geleefd te worden door de ziekte.

Erg waardevol hierbij is dat de partnerrelatie intact wordt gehouden.  Je wordt uitgedaagd uit de rol van zieke en verzorgende te blijven en met elkaar in gesprek te gaan over hoe je  je eigen en gezamenlijke leven in wil vullen. En dan kom je onvermijdelijk op de beperkingen die de ziekte met zich meebrengt. De training geeft verschillende “instrumenten” om deze beperkingen “te lijf” te gaan. Het mooie is dat beiden op hetzelfde moment hetzelfde onderwerp behandelen, maar ieder in een eigen groep met lotgenoten.  Zodoende kun je in de trainingsgroep echt van elkaar leren en je hart luchten onder gelijken. Hierbij is het mijn stellige overtuiging dat dit voor de mantelzorgers nog belangrijker is dan voor de mensen met parkinson.

Hoe ziet PEPP eruit?

De PEPP4All training bestaat uit 8 bijeenkomsten, in beide groepen worden dezelfde onderwerpen behandeld, behalve in sessie 5. Daar wordt onderscheid gemaakt tussen patiënt en partner/mantelzorger. Hieronder wordt kort het doel van iedere sessie weergegeven.

1. De introductie les maakt de cursisten bewust  van de noodzaak zich te op de hoogte te stellen van wat de chronische aandoening inhoudt. Er wordt aangestipt  welke  informatiebronnen geraadpleegd kunnen worden en er  wordt geoefend met het formuleren van vragen aan deskundigen.
2. De volgende sessie gaat in op zelfevaluatie. ( hoe is het nu met mij? Om van daaruit te zoeken naar , wat wil ik veranderen om me nog beter te gaan voelen?)
3. Deze bijeenkomst maakt de deelnemers bewust hoe belangrijk prettige activiteiten voor een mens zijn. Het houdt je namelijk actief en het geeft je een gevoel van welbevinden. Daarbij leer je ook je activiteiten aan te passen aan je mogelijkheden en niet aan je onmogelijkheden.
4. Hierbij draait het om het leren omgaan met stressvolle situaties in het dagelijks leven. Een uitstapje naar ontspanningstechnieken ( bijvoorbeeld mindfullness of yoga) maar ook het zoeken naar helpende gedachten in stress situaties
5. Omgaan met angst en depressie voor de patiënt. Het is normaal dat iemand na de diagnose van een chronische ziekte of door een verlies verdriet ervaart. Of dat er zorgen of angsten voor de toekomst ontstaan. In deze sessie wordt stil gestaan bij het onderscheid tussen normale angsten en gevoelens van verdriet en ernstige angstklachten of depressie. Ook worden tips aangereikt die helpen bij het tegengaan van gevoelens van angst en somberheid. Uitdaging voor de zorggever. De partner/mantelzorger staat stil bij de impact van de chronische ziekte op zijn of haar leven, zodat hij/zij alert wordt op de eigen overbelasting door de zorgtaken. En hier is het belang heel groot om partner te blijven. NIET de verzorger. En hoe daar het beste mee om te gaan.
6. Sociale competentie. Bij sommige chronische aandoeningen spelen symptomen waardoor het overbrengen van informatie van de ene persoon naar de andere bemoeilijkt wordt. Denk aan geheugenproblemen, aandachtsproblemen, onzekerheid of sneller geïrriteerd zijn. En tussen partners kan het lastig worden om gedachten en gevoelens te delen. Door daar bij stil te staan en met anderen hierover te praten, ontdekken mensen nieuwe manieren om met elkaar in contact te blijven.
7. Sociale ondersteuning. Hiermee wordt de steun bedoeld voor de cursisten van hun omgeving. Het is interessant om in kaart brengen welke personen of instanties hier onderdeel van uit maken.  En hoe deze steun kan helpen in het voorkomen van emotionele en fysieke (over) belasting samenhangend met de chronische aandoening.
8. Terugblik en vooruitzicht. In de laatste bijeenkomst wordt teruggekeken op alle geleerde zelfmanagement technieken en wordt duidelijk waar een cursist zich nog meer in wil bekwamen om nóg beter de besturing van zijn leven in  eigen hand te houden.

Tot zoverre PEPP. Er wordt veel gesproken over de waarde van lotgenotencontact voor mensen met parkinson via bijvoorbeeld een training of een parkinsoncafé. Voor de mantelzorger is deze waarde wellicht nog groter.

Zorg goed voor elkaar en voor jezelf.

Groet,

Kees